علم حضرت زينب (س)
باسمه تعالی
علم از صفات بشری است که اساس و زیربنای اسلام را در کنار توحید تشکیل می دهد و آموزش آن در اسلام بر تمام زنان و مردان واجب شده است و هر انسانی که دارای علم باشد به تفضل خاص می رسد . قرآن کریم در این رابطه می فرماید :
یرفع الله الذین امنوا منک و الذین اوتو العلم درجات . (خداوند مقام اهل ایمان و دانشمندان را رفیع می گرداند)
در اینجا علم لدنی منظور است که از راه تزکیه و تهذیب نفس و نیز از افاضات الهی حاصل می شود که نوعاً جوشش و پیدایش آن از دل است و قطعاً زینب کبری (س) ، ستاره ی درخشانی بود که در آسمان علم ، تقوی و عمل طلوع کرد و در سایه ی تعلیمات معلمان بزرگ وحی و در مکتب نبوت و امامت از منبع علوم غیبی سیراب گشته و دعای پیامبر (ص) در حق او به استجابت رسید ، دعایی که پیامبر (ص) ضمن عقد امام علی (ع) و حضرت زهرای مرضیه (س) از خداوند مسئلت داشت که دلهای آن دو را به هم نزدیک گرداند و از هر گونه اختلاف و افتراق باز دارد و فرزندان و نسلشان را کلیدهای رحمت و معدن حکمت و دانش قرار دهد . از شواهد و قراین موجود بر علم لدنی حضرن زینب (س) ، بیان حضرت سجاد (ع) در کوفه است ، زمانی که سفیر کربلا ، خطبه ی آتشین و کوبنده ی خود را ایراد نمود و آن حضرت فرمود : { یا عمتی اسکتی بحمدالله انت عالمه ی غیر معلمه و فهمه غیر مفهمه } .
خطبه های ایشان در کوفه و شام اسناد گویایی هستند که علما و بزرگانی از رسیدن به اول درجه ایی از معارف و علم آنها عاجزاند و این اقراری برای عجز ادراک بزرگی مقام علمی آن علیای مخدره کافی است . حضرت زینب (س) ، دخت علی (ع) عالمه ی غیر معلمه ای بودند که نظیر نداشت و هر گاه لب به سخن می گشود ، گویا علی (ع) است که در حال سخن گفتنی بود و به این منظور سرسخت ترین دشمن این خاندان ، یزیدبن معاویه درباره ی علم و فصاحت آنان می گفت : آنان خاندانی هستند که فصاحت و دانش را از پیامبر به ارث برده و از کودکی به همراه داشته اند و این بهره ای الهی و کمال ذاتی است که خداوند به آن عنایت کرده است . { ذالک فضل الله یوتیه من یشاء من عباده } .
عقیله ی بنی هاشم از همان ابتدائی که خداوند او را آفریده روح لطیفش را چشمه ی علمی قرار داد بطوری که روایات متعددي آمده است كه حضرت زينب (س) از كودكي داراي علم و فضيلت بودند. در كتاب حضرت زينب (س) شیخ جعفر نقدی آمده است : روزی امیرالمؤمنین (ع) حضرت زینب (س) را در سن طفولیت بر زانوی خود نشانید و از او خواست بگوید : « احد » . زینب (س) تکرار کرد و مکرراً از او خواست بگوید : « اثنین » ، امّا زینب (س) ممانعت کرد و در جواب پدر فرمود : زبانی که به گفتن احد گردش کرد ، چگونه اثنین بگوید و دیگر آن که ابن ابی الحدید در جلد 16 شرح نهج البلاغه ، خطبه ی مفصل و تاریخی فدکیه را از دختر 5 ساله ی او ، حضرت زینب (س) نقل فرموده اند و در این زمینه علما و اندیشمندان و محدثین بزرگ اهل سنت اتفاق نظر دارند که زینب (س) زنی فوق العاده باهوش ، عاقل و فصیح و بلیغ بودند و مقام علمی او به آنجا رسید که به وصیت امام حسین (ع) ، نیابت خاصه در کربلا داشته اند و مرجعیت حدیثی و علمی مردم تا بهبودی حضرت سجاد (ع) گشتند.
السلام علیک یا عقیله بنی هاشم
مقاله ی علم حضرت زینب (س) - سیده امل موسوی حیدری - پایه سوم (سطح2)
حوزه علمیه الزهراء (س) - اهواز